මාර්තු මාසයේ වැදගත් දිනයන් හා සිදුවීම්.

මාර්තු මාසය යනු
වසරේ තුන්වන මාසය වන මාර්තු මාසය සිංහල ක‍්‍රමයට අනුව හැදින්වෙන්නේ මැදින් මස ලෙසයි. සිංහල සමාජ ක‍්‍රමය තුළ යල හා මහ කන්න වලට අමතරව මැද කන්න යනුවෙන් ද කෘෂිකාර්මික වශයෙන් බෙදීමක් ඇත. ඒ අනුව මැද කන්න යන්නේ අරුත වනුයේ හේන් ගොවිතැන් ආරම්භ කරන මාසය නිසාවෙනි.
මෙම මාසය ඵ්ඍක්‍්‍ය හෙවත් මාර්තු නමින් හැදින්වෙන්නේ රෝම ක‍්‍රමයට අනුව ”මාර්ස් ” නැමති දෙවියා වෙනුවෙන් වෙන් කර ඇති මාසය බැවිනි. මාර්ස් දෙවියා පැරණි රෝම විශ්වාසයන්ට අනුව කෘෂිකර්මාන්තයට අධිපති දෙවියා යි. කෙසේ හෝ මාර්තු මාසය කෘෂීකාර්මික කටයුතු වලට අවශ්‍ය පාරිසරික තත්වයන්ගෙන් ද යුතුවන නිසා ඉතා වැදගත් මාසයකි.
මාර්තු 02
 සිංහල භාෂා දිනය - සිංහල භාෂාවට විශාල සේවාවක් කළ ගත්කතුවරයකු වූ කුමාරතුංග මුනිදාස මහතා 1944 මාර්තු 02 වන දින මිය ගිය අතර එතුමා විසින් සිංහල බසට කළ විශාල සේවය ඇගයීමට සෑම වසරකම මාර්තු 02 වන දා සිංහල භාෂා දිනය සමරනු ලැබේ. නිදහස පිළිබඳ ජාතික ප‍්‍රපෝධයක් ඇති කිරීමට විශාල දායකත්වයක් දැක්වූ කුමාරතුංගයන් සිංහල භාෂාවට ආණ්ඩුව - රජය,පාර්ලිමේන්තුව- මැතිසබය, විශ්වවිද්‍යාලය- සරසවිය ආදී වශයෙන් වචන රැුසක් ද හදුන්වා දෙන ලදි. කෙසේ හෝ සෑම වසරකම මාර්තු 02 වන දින සිංහල භාෂා දිනයට සමගාමීව සිංහල භාෂායේ සුරක්ෂිතතාව හා ඉදිර් පැවැත්ම වෙනුවෙන් විවිධ වැඩසටහන් ක‍්‍රියාත්මක වේ.

 පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලීය දිනය - බි‍්‍රතාන්‍ය අධිරාජ්‍යයට යටත් වී නිදහස ලබා ගත් යටත්විජිත රටවල් වල එකතුවක් ලෙස පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය 1887 මාර්තු මස 02 වන දින ආරම්භ වූ අතර සෑම වසරකම මාර්තු 02 එම දිනය සැමරේ.

 උඩරට ගිවිසුම අත්සන් කිරීම - 1815 දී උඩරට රජතුමා හා රදළයින් ඉංග‍්‍රීසීන් අතර අත්සන් තැබුනු උඩරට ගිවිසුම අත්සන් කලේ එම වසරේ මාර්තු 02 වනදා ය. ඒත් සමගම සම්පූර්ණයෙන් ම ශී‍්‍ර ලංකාව යටත් කර ගැනීමට ඉංග‍්‍රීසීන් සමත් විය.
මාර්තු 03
 හිනා-මත්සුරි දිනය - ජපානයේ ගැහැණු ළමුන්ගේ දිනය හිනා මත්සුරි දිනය නමින් හැදින්වේ. සෑම වසරකම මාර්තු 03 වන දා හිනා මත්සුරි දිනය ඉතා උත්කර්ෂවත් අන්දම්න් සෑමරේ. ජපන් සංස්කෘතිය තුළ ගැහැණු ළමයාට සුවිශේෂී ස්ථානයක් ලබා දී තිබෙන නිසාම මෙය සංස්කෘතිකමය උත්සවයක් ද වේ. එදිනට ගැහැණු ළමුන් තමාගේ බෝනික්කන් ප‍්‍රදර්ශනයට තබා එය නැරඹීමට එන්නන් හට ප‍්‍රනීත ආහාරපාන වලින් සංග‍්‍රහ කරනු ලබයි. එදින උඣීසනම තම මවගෙන් බෝනික්කෙකු තෑග්ගක් ලෙස හිමි වීමත් සමග මෙම උත්සවය ඇරඹේ.
 බල්ගේරියානු ජාතික දිනය - 1878 මාර්තු 03 වන දා බල්ගේරියාව තුර්කි අධිරාජ්‍යයෙන් නිදහස ලබා ගත් අතර බල්ගේරියානු ජාතික දිනය ලෙස නම් කෙරුනේ මාර්තු 03 වන දාය.

 මොරොක්කෝ ජාතික දිනය - ප‍්‍රංශ යටත්විජිතයක්ව පැවති මෙරොක්කෝව ඉන් නිදහස ලබා ගන්නේ 1956 මාර්තු 03 වනදා ය. අප‍්‍රිකානු මහද්වීපයට අයත් රටත් ලෙස මොරොක්කෝව සැලකේ.
මාර්තු 05
 ජපානයේ පිරිමි ළමුන්ගේ දිනය - සෑම වසරකම මාර්තු 05 වන දා ජපානයේ පිරිමි ළමුන්ගේ දිනය අති උත්කර්ෂවත් අන්දමින් සැමරේ. පවුලේ පිරිමි දරුවන්ට ආශිර්වාදය හා ශක්තිය පතා දෙමාබියන් විසින් විවිධ ආගමික කටයුතු සිදු කරනු ලැබේ. ගැහැණු ළමයින්ගේ දිනයේ සේම මෙහිදී ද බෝනික්කන් තෑගි වශයෙන් පිරිමි ළමුන්ට හිමි වේ.
මාර්තු 08
 ජාත්‍යන්තර කාන්තා දිනය - සෑම වසරකම මාර්තු 08 වන දින ජාත්‍යන්තර කාන්තා දිනය අති උත්කර්ෂවත් අන්දමින් සමරනු ලැබේ. 1857 මාර්තු 08 වන දින නිව්යෝක් නුවර ඇගලූම් කම්හලක කාන්තාවන් විසින් විශාල උද්ඝෝෂනයක් සිදු කරමින් තම අයිතීන් වෙනුවෙන් නැගී සිටිය අතර එම ජයග‍්‍රහණය සනිටුහන් කිරීමට මුලදී මේ දිනය යොදා ගන්නා ලදි. 1911 සිට මෙම දිනය සැමරීම අරඹා ඇත. අද වන විට ලෝකයේ කාන්තාවන් වෙනුවෙන් විශාල කාර්යභාරයක් මේ හරහා ඉටු කරන අතර ලංකාව තුළත් ජාත්‍යන්තර කාන්තා දිනය මූලික කොටගෙන විවිධ වැඩසටහන් සෑම වසරකම මාර්තු 08 වන දා සිදු කෙරේ.
මාර්තු 10
 ජාතික ප‍්‍රවාහන දිනය - සෑම වසරකම මාර්තු 10 වන දින ජාතික ප‍්‍රවාහන දිනය සැමරේ.
මාර්තු 14
 ජගත් දුම්රිය දිනය - මාර්තු 14 වන දා ජගත් දුම්රිය දිනය යි.
මාර්තු 15
 ජගත් පාරිභෝගික දිනය - 1983 මාර්තු 15 වන දිනය ජගත් පාරිභෝගික දිනය වශයෙන් නම් කර ඇත. ඒ අනුව සෑම රටකම මෙම දිනය සමරන අතර එදිනට පාරිභෝගිකයින් වෙත සුවිශේෂ වරප‍්‍රසාදයන් ද හිමි වේ.
මාර්තු 20
 ජාතික පාපැදි දිනය - මෙම ජාතික පාපැදි දිනයට සමගාමීව විවිධ පාපැදි තරග මෙන්ම පා පැදි ක‍්‍රීඩාවේ අභිවෘද්ධිය වෙනුවෙන් විවිධ වැඩසටහන් ක‍්‍රියාත්මක වේ.
මාර්තු 21
 ශ‍්‍රී ලංකා පොලිස් අනුස්මරණ දිනය - රාජකාරියෙහි යෙදී සිටි පොලිස් සැරයන්වරයකු තම රාජකාරිය වෙනුවෙන් ප‍්‍රථම වරට දිවි පුද කිරීම සිහි කිරීම පිණිස මෙම දිනය සැමරේ.
මාර්තු 22
 ලෝක ජල දිනය - මෙලොව ජීවි පැවැත්ම පවත්වා ගෙන යාමෙහි ලා ජලය මගින් කරනු ලබන කාර්යය අති විශාල වේ. ඒ අනුව අත්‍යවශ්‍ය සම්පතක් ලෙස සැලකෙන පිරිසිදු ජලය පිළිබඳ අර්බුද හටගෙන තිබේ. ඒ අනුව ජලය සුරුකීම පිළිබඳ ජනතාව දැනුවත් කරමින් විවිධ වැඩසටහන් ලෝකය පුරා මෙම දිනයට සමගාමීව සිදු කෙරේ. 1993 වසරේ සිට මෙම දිනය සැමරේ.
මාර්තු 23
 ලෝක කාලගුණවිද්‍යා දිනය -  1951 මාර්තු 23 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ අනුබද්ධ ආයතනයක් වශයෙන් ලෝක කාලගුණ විද්‍යා සංගමය පිහිටුවන ලදි. එතැන් සිට සෑම වසරකම මාර්තු 23 වන දින ලෝක කාලගුණ විද්‍යා දිනය ලෙස නම් කර තිබේ.  
මාර්තු 24
 ලෝක කෂය රෝග දිනය - 1882 මාර්තු 24 වනදා ක්ෂුද්‍ර ජීව වෛද්‍යවරයකු වූ ජර්මන් ජාතික රොබට් කොක් විසින්  ක්ෂය රෝග කාරක බැක්ටීරියාව සොයා ගන්නා ලදි. ඒ අනුව සෑම වසරකම මෙම ක්ෂය රෝග දිනයේ දී එය වලක්වා ගනිමින් තුරන් කර ගැනීම සඳහා දැනුවත් කිරීමි හා සායන ආදී විවිධ වැඩසටහන් ඊට සමගාමීව කි‍්‍රයාත්මක කරනු ලබයි. 
මාර්තු 27
 ලෝක නාට්‍ය දිනය - යුනෙස්කෝව මගින් මාර්තු 27 වන දා ලෝක නාට්‍ය දිනය වශයෙන් නම් කර තිබේ.
අපේ‍්‍රල් මාසයේ වැදගත් දිනයන් හා සිදුවීම්.
 ්ඡුඍෂඛ හෙවත් අපේ‍්‍රල් මාසය ලෙස මෙම මාසය හැදින්වෙන්නේ සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයට අයත් ඇප්‍රෙසිටෙ දෙවගනට උපහාර වශයෙන් ය. නමුත් සිංහල ක‍්‍රමයට අනුව බක් මස යනුවෙන් හැදින්වෙන්නේ වසන්ත කාලය හගවනු පිණිස යි. විශේෂයෙන් ම සිංහල දෙමළ අලුත් අවුරුද්ද, අලූත් සහල් මංගල්‍යය ප‍්‍රමුඛ සශ‍්‍රීක බවින් යුක්ත මාසයක් වශයෙන් අපේ‍්‍රල් මාසය හැදින්වීමට පුලූවන.
අපේ‍්‍රල් 01
ලොවපුරා ජනතාව විනෝද වීමේ දිනය වශයෙන් හදුන්වනු ලබන්නේ අපේ‍්‍රල් පළමුවන දාය. මෙය මෝඩයින්ගේ දිනය වශයෙන් සලකනු ලබන්නේ ද මෙම දිනය යි.
අපේ‍්‍රල් 02
ලෝක ළමා පොත් දිනය - අපේ‍්‍රල් 02 වන දා යෙදී ඇත්තේ ලොක් ළමා පොත් දිනය යි. ළමා සාහිත්‍ය වෙනුවෙන් අමිල සේවාවක් ඉටු කළ හාන්ස් ක‍්‍රිස්ටියන් ඇන්ඩර්සන්ගේ උපන් දිනය මෙදිනට යෙදී ඇති අතර එතුමාට උපහාර වශයෙන් මෙදින ලෝක ළමා පොත්දිනය ලෙස නම් කර තිබේ.
අපේ‍්‍රල් 07
 ලෝක සෞඛ්‍ය දිනය - එක්සත් ජාතීන්ගේ සමුලූවේ දී නිල වශයෙන් ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය 1947 අපේ‍්‍රල් 07 වන දා ආරම්භ කරන ලදි. මේ නිසා සෑම වසරකම අපේ‍්‍රල් 07 වන දින ලෝක සෞඛ්‍ය දිනය වශයෙන් නම් කර ඇත. සෑම වසරකම මේ දිනයට සමගාමීව සෞඛ්‍ය ක්ෂේත‍්‍රයට සමගාමීව විවිධ තේමාවන් මූලික කොට ගනිමින් වැඩසටහන් කි‍්‍රයාත්මක කෙරේ.
අපේ‍්‍රල් 12
අජටකාශගාමීන්ගේ දිනය - 1961 අපේ‍්‍රල් 12 වන දා යූරී ගගාරින් ඪධීඔධණ 01 යානයෙන් අශ්‍යවකාශගත වූ අතර එය සිහි කිරීම සදහා මෙම දිනය නම් කර ඇත.
අපේ‍්‍රල් 22
ලෝක මිහිතල දිනය - 1970 අපේ‍්‍රල් 22 වන දින ලෝක මිහිතල දිනය වශයෙන් ඇමරිකාවේ දී නම් කරන ලදි. විශේෂයෙන් ම මේ දිනයේ දී පරිසරය ආරක්ෂා කර ගැනීම හා අද වන විට මිහිතලය හමුවේ ඇති අභියෝග පිළිබදව දැනුවත් කිරීම් සිදු කෙරේ.
අපේ‍්‍රල් 26
ජාත්‍යන්තර වර්නෝබල් දිනය - ලෝකයේ දරුණූතම න්‍යෂ්ටික අනතුර වශයෙන් සැලකෙන රුසියාවේ වර්නෝබල් න්‍යෂ්ටික බලාගාරයේ පිපිරීම 1968 අපේ‍්‍රල් 26 වන දා සිදු විය. එය සිහිපත් කිරීම මෙමගින් සිදු කෙරේ.
අපේ‍්‍රල් 29
විශ්ව නර්තන දිනය - මෙම දිනය නම් කර ඇත්තේ 18 වන සියවසේ ප‍්‍රවීණ නර්තන ශිල්පියෙකු වූ ෂාන් ජෝර්ජ් නොවෙරි සිහි කිරීම පිණීස යි. 1968 සිට සෑම වසරකම අපේ‍්‍රල් 29 වන දින මෙම දිනය සැමරේ.

සටහන -බුද්ධි